काठमाडौं: नेपाली लोकदोहोरी क्षेत्रलाई नयाँ ऊर्जा र प्रतिभा दिने उद्देश्यसहित काठमाडौंमा ‘इन्द्रेणी दोहोरी तारा–२०८२’ कार्यक्रम आयोजना हुने भएको छ। सुस्मा ठकुरी फाउण्डेशनको आयोजनामा असार २७ र २८ गते यो कार्यक्रम इन्द्रेणी सांस्कृतिक विकास केन्द्र, बुद्धनगरमा संचालन हुने भएको छ।
कार्यक्रमको मुख्य उद्देश्य नेपाली मौलिक लोक दोहोरी संगीतको संरक्षण, सम्वर्द्धन र नयाँ पुस्तामा यसको आकर्षण बढाउनु रहेको छ। लोक संस्कृति मात्र नभई समाज रुपान्तरणमा सशक्त योगदान दिने मञ्चको रुपमा पनि यो प्रतियोगिता प्रस्तुत गरिने फाउण्डेशनले जनाएको छ।
४८ समूहबीच प्रतिस्पर्धा, विजेतालाई रु १ लाख ११ हजार
यस प्रतियोगितामा देशभरिबाट छनोट गरिएका ४८ दोहोरी समूहबीच प्रतिस्पर्धा हुनेछ। समूहगत गायनमा आधारित यस दोहोरी प्रतियोगिताबाट उत्कृष्ठ गायक/गायिकाहरूको छनोट गरी तिनीहरूलाई लोकसंगीत क्षेत्रमा दीर्घकालीन योगदान पुर्याउने अवसर प्रदान गरिनेछ।
प्रतियोगिताका विजेता समूहले नगद रु १,११,१११, ट्रफी, मेडल तथा प्रमाणपत्र प्राप्त गर्नेछन्। उपविजेताले रु ५५,५५५ प्राप्त गर्नेछन्। साथै, उत्कृष्ट गायक/गायिका, अनुशासित प्रतिभा, उत्कृष्ट भेषभूषा, र नयाँ उदाउँदो कलाकारलाई पनि छुट्टाछुट्टै सम्मान र पुरस्कार प्रदान गरिनेछ।
फाउण्डेशनको पहिलो सांगीतिक यात्रा
सुस्मा ठकुरी फाउण्डेशन सामाजिक सेवाको भावना बोकेर स्थापना गरिएको संस्था हो। फाउण्डेशनले आफ्नो पहिलो औपचारिक सार्वजनिक कार्यक्रमको रूपमा यस दोहोरी प्रतियोगिता प्रस्तुत गर्न लागेको हो। संस्थाका अध्यक्ष सुस्मा ठकुरीका अनुसार, “यो कार्यक्रम केवल मनोरञ्जनका लागि होइन, प्रतिभा पहिचान, संरक्षण र प्रवर्द्धन का लागि विशेष अभियान हो।” उनले थप भनिन्, “हामी नयाँ हौं, तर हाम्रो सोच गम्भीर र लक्ष्य दीर्घकालीन छ।” “हामी फाउण्डेशनमार्फत लोकसंस्कृतिको जगेर्ना गर्दै सामाजिक जिम्मेवारी बहन गर्न चाहन्छौं,” अध्यक्ष ठकुरीले भनिन्, “यो कार्यक्रम हामीले सुरुवातमा लिएको साहसी कदम हो।”
सांस्कृतिक संरक्षण र सामाजिक सशक्तिकरणको सन्देश
सुस्मा ठकुरी फाउण्डेशनले सांगीतिक कार्यक्रमहरूलाई केवल मनोरञ्जनको साधनमा सीमित नराखी, सामाजिक सशक्तिकरण र सन्देशमूलक अभिव्यक्तिको माध्यमको रूपमा प्रयोग गर्दै आएको छ। आयोजकहरूको अनुसार, ‘इन्द्रेणी दोहोरी तारा’ केवल प्रतियोगिता नभई, आर्थिक, सामाजिक र नैतिक रूपमा पछाडि परेका वर्गको जीवनस्तर सुधार गर्ने अभियान पनि हो।
यो नेपाली मौलिक लोकसंस्कृति जगेर्ना, ग्रामीण आवाजलाई राष्ट्रिय मञ्चमा ल्याउने र सामाजिक चेतनाको अभिव्यक्ति पनि हो।
पूर्वप्रधानमन्त्रीहरू, वर्तमान मन्त्रीहरू, संघीय सांसद, स्थानीय जनप्रतिनिधि, प्रख्यात कलाकारहरू, पत्रकार, लेखक तथा समाजसेवीहरू कार्यक्रमको प्रमुख अतिथि, विशेष अतिथि तथा विशिष्ट अतिथिका रूपमा सहभागी हुनेछन्।
आगामी दिनमा सुस्मा ठकुरी फाउण्डेशनले विभिन्न कार्यक्रमहरू मार्फत पूर्व मेचीदेखि पश्चिम महाकालीसम्मका पिछडिएका समुदायलाई सहयोग गर्दै समाजमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउने प्रतिबद्धता समेत व्यक्त गरेको छ।
आर्थिक पक्ष र पारदर्शिता
कार्यक्रमको अनुमानित कुल खर्च रु १४ लाख ५० हजार निर्धारण गरिएको छ। यसमा प्रायोजक, सहप्रायोजक, साझेदार संस्थाहरूको योगदानबाट हुने आम्दानीले कार्यक्रम सञ्चालन गरिनेछ। आयोजकले पारदर्शी ढंगले आर्थिक व्यवस्थापन गरिने प्रतिवद्धता जनाएका छन्।
लोकदोहोरीको भविष्य निर्माणतर्फ सार्थक पहल
नेपालको ग्रामीण समाजमा गहिरो जरा गाडेको लोकदोहोरी विधा पछिल्लो समय बजारमुखी बन्ने क्रमसँगै मौलिकता गुमाउने अवस्थामा पुगेको विश्लेषण गरिँदै आएको छ। यस्ता समयमा ‘इन्द्रेणी दोहोरी तारा’ कार्यक्रमले नयाँ पुस्तालाई लोकसंगीतप्रति अभिरुचि जगाउने र मौलिकतालाई पुनर्जीवित गर्ने प्रयास स्वरूप लिइएको बताइएको छ।
सुस्मा ठकुरी फाउण्डेशनको संक्षिप्त परिचय
सुस्मा ठकुरी फाउण्डेशन सामाजिक सेवा, महिला सशक्तिकरण, सांस्कृतिक कार्यक्रम, शिक्षा, स्वास्थ्य, राहत वितरणलगायतका क्षेत्रमा उल्लेखनीय योगदान पुराउने उदेश्य बोकी भखर्रै स्थापना भएको सामाजक संस्था हो । संस्थाले लोकसंस्कृति तथा मौलिक कला–साहित्यको प्रवर्द्धनलाई आफ्नो कार्यक्षेत्रको एक महत्वपूर्ण अङ्गका रूपमा अघि सारेको छ।
निष्कर्षमा
‘इन्द्रेणी दोहोरी तारा–२०८२’ कार्यक्रम केवल एक प्रतियोगिता होइन, यो लोकसंस्कृतिको संरक्षण, नयाँ पुस्ताको प्रतिभा प्रस्फुटन, सामाजिक सशक्तिकरण र सांगीतिक उत्तराधिकारको निरन्तरताको अभियान हो। दोहोरी संगीतमा भविष्य खोज्नेका लागि यो एक प्रेरणादायी मञ्च सावित हुन सक्छ।
